"Affediyorum ama unutmayacağım"

 

Fotoğraf çekmeye yeni başlayan biri olarak tabi ki neden fotoğraf çekmek istediğimi de sorguladım. Bir mesleğim olduğuna göre bu işi bir meslek olarak yapmayacaktım ama bir amacım olmalıydı. İnsanların,  kendilerine bir hobi seçerken mutlaka farklı amaçları olabilir. Ama en nihayetinde sanırım kendilerini yaptıkları bu hobi ile bir şekilde ifade etmeye çalışırlar. Bazen sayfalarca yazarsınız, bir öykünüz vardır çünkü. Bazen de çektiğiniz bir fotoğraf sayfalarca yazdığınız bir yazıya bedeldir. Bazen de  başkasının çektiği bir fotoğrafın öyküsünü yazmak istersiniz sayfalarca.

Aşağıda  Associated Press muhabiri Nick Ut'un çektiği  ve Vietnam savaşını bitiren fotoğraf olarak tarihe geçen fotoğraf tam da bana bu hissi uyandırıyor. Özellikle de öyküsünü öğrendikten sonra.

8 Haziran 1972 günü Vietnam'ı yerle bir etmek amacıyla her tarafa bomba yağdıran ABD uçakları My Lai Köyü'nde, içinde savaştan kaçmak için saklanan birçok çocuğun olduğu bir tapınağa  napalm bombası atıyor. Tapınağın içerisindeki birçok çocuk alevler içinde kaçmaya başlıyor. Arkalarında da ABD askerleri. Associated Press muhabiri Nick Ut tam bu sırada deklanşörüne basıyor ve o anı ölümsüzleştiriyor. Fotoğrafta 5 çocuk bombalanan yerden uzağa doğru korku içinde kaçıyor. Fotoğrafta çırılçıplak şekilde (elbiseleri yandığı için çıkarmak zorunda kalıyor) bağırarak kaçan kız  Thi Kim Puc. Cildindeki yanıklar her soyulduğunda bayılmış. Hastaneye getirildiğinde çenesi ile göğsü birbirine kaynamış ve sol eli kemiğe kadar yanmış durumdaymış. Eski yanıklar yüzünden cildi teneffüs yeteneğini de kaybetmiş. Bu nedenle 17 kez ameliyat geçirmiş. Bütün bu operasyonlara rağmen astım ve şeker hastalığı devam etmekte, sık sık migreni krizleri geçirmekte. Bombayı atan John Plummer bunalıma giriyor ve din adamı oluyor. Gazeteden kestiği fotoğrafı hayatı boyunca cebinde taşıyor. Savaş gazileri Kim Phuc'a özür mektupları yolluyor. Fakat hiçbir şey vahşetin boyutunu hafifletmiyor.

Savaştan iki yıl sonra köyüne dönen Kim, doktor olmaya karar verir. Vietnam yetkililerinin gözetimi altında 1986'da Küba'da tıp eğitimi almaya başlar. Küba'da tanıştığı Bui Huy Toan ile evlenir ve 3 çocuk sahibi olur. Hakkında "Kim'in Öyküsü: Vietnam'dan Gelen Yol." adlı bir film çekilir.Unesco tarafından iyi niyet elçisi seçilir. Unesco'nun Paris'teki toplantısında olayla ilgili açıklama yapan Kim şu sözleri söyler: "Affediyorum ama unutmayacağım."

Fotoğraf bütün dünyada büyük yankı uyandırır ve fotoğrafı çeken AP fotoğrafçısı Nick Ut'un (Huynh Cong Ut) 1973 yılında Pulitzer ödülünü kazanmasını sağlar. Fakat Nick Ut ödülü almasının yanında çok önemli bir görev üstlenmiştir. Kim Phuc'ın fotoğrafını çektikten sonra küçük kızı hastaneye yetiştirmiş, sürekli ziyaret etmiş, hediyeler, kitaplar getirmiş ve ailesine yardım için kampanya başlatmıştır. Sadece fotoğrafı çekip işini yapmanın mutluluğu ile bölgeden ayrılmamış olması Nick Ut'ı birçok fotoğrafçıdan ayırmaktadır.

İşte fotoğrafın gücü böyle bir şeydir. Bu nedenle fotoğraf çeken ya da sanatla uğraşan herkes topluma karşı sorumludur ve bu sorumluluğunu yerine getirmek zorundadır.